بررسی مؤلفه‌های «انسان مطلوب» در روانشناسی مثبت‌گرا بر اساس آموزه‌های اسلامی

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی جامعة المصطفی العالمیه خراسان

2 دکتری قرآن و روانشناسی و هیئت علمی جامعة المصطفی العالمیه خراسان/

چکیده

انسان مطلوب و کامل، یکی از مباحث بنیادین در مکتب اسلام و روان‌شناسی مثبت‌گرا است. رشد هماهنگ و متوازن استعدادها، ارزش‌ها و نیروهای معنوی بالقوه و توجه به تمام ابعاد وجودی، از ویژگی‌های انسان مطلوب است. هدف پژوهش حاضر، بررسی مؤلفه‌های انسان مطلوب در روان‌شناسی مثبت‌ بر اساس آموزه‌های اسلام است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی‌تحلیلی و تطبیقی، مقایسه‌ای است. به این صورت که در گام اول به توصیف، تجزیه و تحلیل مؤلفه‌ها در منابع اسلامی و روان‌شناسی پرداخته شده و در مرحله بعد، مؤلفه‌های روان‌شناسی مثبت‌گرا مورد بررسی تطبیقی و مقایسه‌ای با مؤلفه‌های مستخرج از منابع اسلامی قرار گرفته است. یافته‌ها بیانگر آن است که مؤلفه‌های انسان مطلوب در اسلام و روان‌شناسی مثبت در بیشتر موارد، مشترک و در مواردی نیز دارای افتراق هستند. امید و خوش‌بینی، مهربانی، سخاوت، صداقت، عدالت، اعتدال، معنویت، قدردانی، بخشش و... از جمله مؤلفه‌هایی است که در هر دو مکتب، جزو فضیلت‌ها به شمار آمده و از عوامل رسیدن انسان به کمال و خودشکوفایی است. عشق به خدا، اخلاص، توکل، حسن خلق، زهد، قناعت، استقلال، ادب، رغبت به آخرت، حکمت، امانت‌داری، عبادت، التزام به فرایض و ... مؤلفه‌هایی است که منحصراً در اسلام بیان شده است و کنجکاوی، پشتکار، خلاقیت، دوست داشته شدن، رهبری، جذابیت، انصاف و برابری، رضایت و خرسندی و... منحصراً در روان‌شناسی مثبت، جزء فضیلت‌ها و مؤلفه‌های انسان مطلوب و از عوامل رسیدن انسان به کمال و تعالی است.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار